1937 BÜYÜK TRAKYA MANEVRALARI GENERAL KAZIM DİRİK'İN NUTKU -1-

1937 Büyük Manevraları: Türkiye Devleti’nin müttefiki olan altı Devletin Büyük Erkânı Harbiye reisler ile 16 devletin ateşi-militerleri-Atatürk’ün huzurları ile şereflenen Çorlu ve Saray manevra bölgesinden 21 Ağustos’ta Edirne’ye getirilmişlerdir. Ziraat bahçesinde bu muhterem misafirlere şanlı ve tarihî bir hatıra olarak ziyafet verilmiştir.
GENERAL KAZIM DİRİK'İN NUTKU: Ziyafetin sonuna doğru Trakya Umumî Müfettişi General Kâzım Dirik bir nutuk irat etmiş ve demiştir ki: "- Büyük misafirlerimiz;
Günlerden beri dolduran büyük sempatiniz, kültür âbitielerinin yüksek bir kolleksiyonu sayılan Edirnemizi de içine almakla pek çok sevinmiş bulunuyoruz- Trakyanın ekonomi, bayındırlık hayatının ana hatlarından kısa bir panorama çizmek ve hiç unutulmıyacak olan ziyaret hatıralarınızı müsaadenizle bu suretle de genişletmek isterim.
"Türkiye Cumhuriyet rejiminin hız ve şevki ile yaşayan büyük millet ve memleket plânlanmış bir kalkınma hareketinin içindedir. Atatürk'ün açtığı barış ve milletler arasında sempati devri Türk milletinin bariz karakterine sembol olan yeni bir çığırdır. Bu umumî hareket içinde çalışan Trakya, dört beş nehrin sularyla Akdeniz, Karadeniz ve Marmaranın tabiat güzellikleriyle beslenen toprakları polikültür ziraata ve hele çeşitli hayvancılığa çok elverişlidir.
Yuvarlak hesap 30.000 kilometre kare olan bu sahada İstanbul’u Avrupa’ya bağlayan 280 kilometre büyük turistik, beton asfalt yolumuz iki sene sonra 1940’da bitmiş olacaktır. Devlet demiryollarıyla Deniz yollarının yeni ve ucuz tarifeleriyle mallarımız iç ve dış piyasaya sürülmektedir. Lüleburgaz’da her cins tohumların seleks¡yonu için devlet tohum ve üretme çiftliği açılmıştır. Hayvan seleksiyonu için de Çorlu’nun Muratlı nahiyesinde devletin aygır ve inek depoları modern bir tarzda çalışıyor. Bundan başka vilâyetlerin de temiz kan damızlıkları ve umumî müfettişliğin tay ve boğa büyütme çiftliği vardır. Ayrıca köy zümrelerinde aşım durakları yapılmıştır. Koç çiftliği bu sene açılıyor.
Ortalama 100.000 ton pancar işleyen Alpullu şeker fabrikasının umumî ziraate dahi yardım ve hizmeti vardır. Bu fabrikanın Sarımsaklı çiftliği tohum yetiştirmeye ve ayrıca cins hayvancılığa hizmet ediyor
Devlet çiftliği gibi Sarımsaklı çiftliğinin dahi ayrıca iyi cins hayvan yetiştirmek için kadroları büyütülmüştür. Ziraatte selektör makinelerine yer verilmiş ve devletçe birçok merkezlere gönderilmiştir. Umumi ziraat arasında hububattan başka, kuşyemi denilen ve dünya piyasasında iyi tutulan temiz mahsulümüz vardır. Üç seneden beri yeni pamukçuluk tecrübeleri-müsbet bir şekilde yapılmış olup, Trakya cinsi adıyla bir cins alınacaktır. Tütüncülüğümüz de iyidir.
Tekirdağ’da bir şarap fabrikamız vardır. Bunun gibi birçok yerlerde ve adalarımızda hususî şarapçılık vardır. Küçük kurslara çok kıymet veriyoruz... Bağcılığa çok ehemmiyet veriyoruz. Şarapçılıktan başka, yaş üzüm ihracatı için de memleketin başka taraflarında olduğu gibi teşkilâtlanıyoruz.
Köylüyü destekleyen kooperatifler gittikçe genişliyor. Devletin göçmen siyaseti Trakya’da dahi halkın ve toprakların refahına yol açmıştır. Ve bunlar az vakitte kalkınmış bulunuyorlar. Her yardım zamanında yapılmış ve yapılmaktadır. Hepsinin umumî sıhhati çok düzenindedir. Sıtma mücadelesi geniş teşkilâtı ile Trakya’yı sarmıştır. Ayrıca hayvan hastalıkları için de yine veteriner grupları büyük bir programla işe girişmiş bulunuyor.
Bunların kültür hareketlerini genişletmek için filimlerimiz ve seyyar sinemamız vardır. Bu arttırılacaktır.
Ambalaj ve standard için yeni tekniğe doğru gidiliyor. Ağaççılık, fidancılık, meyvecilik çok ilerliyor. Yüzlerce fidanlıklarımız bütün belediyeleri ve köyleri sarmıştır. Ormanlarımıza iyi bakıyoruz. Marmara ve Akdeniz sahil kısımlarmızda zeytinciliğimiz de iyidir. Yağ fabrikalarımız gibi nebatî yağ fabrikalarımız da artıyor. Devletin, hususî idarelerin, Belediyelerin ve köy idarelerinin yerlerine göre birlik yaparak yardımları ve elele vermeleri kalkınma için çok kolaylık vermiştir.
Şehir ve kasabaların ve köylerin ön plânlarında yol, okul, su, plân ve harita ve elektrik, kanara (mezbaha) gibi kültür ve sosyal eserler canlı bir yürüyüş halindedir. Köyler dikkati çeken daha bariz bir kalkınma programının içindedir. Yaz aylarında köy çocuklarımızın yazlık kampları vardır. Bu obalarda istirahat gören, yiyip içip beslenen bine yakın çocuklarımız vardır.
KAYNAK: EDİRNE TARİHİ
OSMAN NURİ PEREMECİ