YUNANLILAR TRAKYA'YI SAVAŞMADAN TESLİM ETTİLER

Bugün Edirne'nin düşman işgalinden kurtuluşunun 91. yıl dönümüdür. 1920 yılında Yunanlılar Trakya'yı işgal etmişlerdir. Cafer Tayyar'ın komutasındaki Trakya kolordusu düşman karşısında bir varlık gösterememiş, Cafer Tayyar Paşa birlikleri ile birlikte kaybolmuş, daha sonra Havsa ile Edirne'nin Bostanlı köyünde düşmana teslim edilmiştir. Tarih bu işgal olayını ve bozgunu ayrıntılı anlatmıştır. Bir hafta içinde işgal edilen Trakya'nın işgali iki yıl sürmüştür. Bu iki yıllık işgal sırasında Trakya çok ıstırap çekmiş, düşmanın hakaretlerine, işkencelerine, can ve mal kayıpları yaşanmasına sebep olmuştur. Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin gizli raporunda olaylar köy köy anlatılmıştır. Atatürk'ün Genel Sekreteri Tevfik Bıyıklıoğlu, Tekirdağ'dan Mehmet Serez, Kırklareli'nden Nazif Karaçam, Edirne'den Ayhan Tunca, Oral Onur bu işgali kitaplarında, işgalin yol açtığı acıları, düşmanın yaptığı soygunları, Yunanistan'a aktardıkları ganimet miktarını anlatıp dile getirmişlerdir.
Tabii Trakya bu iki yıllık işgal sürecinde Anadolu'da Mustafa Kemal komutasında savaşa doğrudan destek verememiştir ama önemli bir planın uygulanmasında başarılı olmuştur. Anadolu'daki savaşa katılması planlanan Trakya'daki 60-70 bin kişilik Yunan ordusunun Anadolu'ya geçmesini önlemiştir. Tabi bu taktik ve stratejinin planı Ankara'nın talimatı ile olmuştur. Trakya'nın içinde bulunduğu durumla doğrudan Mustafa Kemal, İsmet İnönü, Fevzi Çakmak, Şakir Kesebir, Fuat Balkan ve Cevat Abbas rol oynamışlardır. Son üçlü Trakya'da Ankara'nın talimatlarını uygulamışlardır.
Aslında Trakya Anadolu'da kazanılan 30 AĞUSTOS ZAFERİ ve bunun sonucu Mudanya Mütarekesi'nde varılan anlaşma ile kurtulmuştur. Burada yapılan görüşmelerde Yunanlılar ve müttefik kuvvet temsilcileri Trakya'yı savaşsız teslim etmeyi kabul etmişlerdir. Savaşın muzaffer komutanı Mustafa Kemal Yunanlılar'a ve onu Anadolu ve Trakya'yı işgale gönderen İngiliz, Fransız ve İtalyanlar'a Mudanya Anlaşması'nda YA BARIŞ YA SAVAŞ demiş, Türk ordusunun yüzünü Trakya'ya çevirmiştir.
Mudanya Anlaşması'nda düşmanların önüne Trakya'nın boşaltılması Takvimi önlerine konmuştur. Bu takvimde düşman kuvvetlerinin şehir, kasaba ve köylerden çekilecekleri belli edilmiştir. Yunanlılar önce Trakya, İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilere teslim etmiştir. Trakya Türk ordusuna ve sivil yöneticilere teslim edilmezden çok önce Trakya'dan çekip gitmişlerdir. Trakya'dan çekilirlerken cana mala zarar vermemeleri için askeri önlemler alınmıştır.
Trakya'nın teslimi ile ilgili Mudanya'da kabul edilen takvimin ikinci sayfasında İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerin Trakya'yı Türk askeri ve sivil yöneticilere devir teslimi yer almıştır. Müttefik temsilcileri takvime göre gün gün Trakya'yı düzenlenen törenlerle Türk birliklerine teslim etmişlerdir. Bu sürecin nasıl işlediğini Trakya Üniversitesi'nde Öğretim Üyesi Doç Dr. Veysi Akın'ın yazdığı kitaplardan öğrenmek mümkündür. Veysi Akın, işgalden sonra Trakya'da Türk Devlet İdaresi'nin nasıl kurulduğunu ayrıntıları ile dile getirmektedir.
Dileriz ki Türk toprakları artık düşman yüzü görmesin, düşman ayağı basmasın.