EDİRNELİ ALİM VE ŞAİR SÜLEYMAN NEŞ'ET EFENDİ İLE FIKIH ALİMİ İMAMZADE BUHARİ

EDİRNELİ ÂLİM VE ŞAİR SÜLEYMAN NEŞ'ET EFENDİ
Süleyman Neş'et Efendi Osmânlı âlim ve şairlerindendir. 1148 [m. 1735] de Edirne'de doğdu, 1222 [m. 1807] de İstanbul'da vefat etti. Mesnevî dersi verirdi. Divanı vardır. Mesnevî şerhinden bazı bölümler:
*Nimet ve ihsanlara karşı şükret. Fakat sana ihsan eden kişiye de şükret. *Hediye ettiğini geri alan kişi, kusmuğunu yiyen köpeğe benzer. *Tatlı meyve, yapraklar, dallar arasında gizlidir. Ebedi hayat da ölümün ardında. *Korkuda yüzlerce eminlik vardır. Unutma, gözümüzün gören kısmı simsiyahtır. *Peygamber Efendimiz (sallalllahü aleyhi ve sellem) buyurdular ki: Şu iki hırslı hiç doymaz: Dünyayı isteyen ve ilim isteyen. *Sabır kılavuzu sana kanat açarsa canın Arş'a, Kürsî'ye kanatlanır. *Sırlara Allah'tan başka mahrem yoktur. 'Ah'lara ancak o cevap verir. *İnsana kol-kanat, akıldır. Aklın yoksa akıllıyı kılavuz al, görüşün yoksa görüş sahibine tutun. *Miras malının vefası yoktur, geçer gider. Mirasa konan, kadrini bilmez, çünkü emek vermedi. Sana da Allah bu canı bedava verdi diye kıymet bilmezsin. *Din mahsulünü gözyaşı ile sula. *Hırsız ve kötü adama acımak; zayıf ve yoksulları öldürmektir. *Lezzetin kaynağı açlıktır. Aç olana arpa ekmeği kebap olur, tok olan kebaptan tiksinir. *Kötü kişilerin inkârı olmasa mucizeler olmazdı. *Candan sevilen sevgilinin gerçekliği, kan gibi damarlarda dolaşır. *Dünya mülkü bedene tapanlara helaldir. Biz ise çöküşü olmayan saltanata kul olduk. *Kadının hilesine nihayet yoktur. İblis Adem'i kandıramadı da Havva'ya yöneldi. Havva ile ikisini de elde etti. *Başkasının ayıbını ört de senin de ayıbını örtsünler. Kendinden emin olmadıkça kimsenin hâline gülme. *Kadının bakışı fitnedir. Bu bakışa bir de sesi eklenirse felaket yüz kat olur. Ona karşı durmak 'Yusuf'ların işidir. *Âşıkların yanıp yıkılması da bir gelişmedir. Nitekim ay da parça parça olarak dolunay olur. *Topraktan biten gül solar. Gönülden biten ebedidir. *Sözün hâlin olmuş ise kanatlanırsın artık. *Gam mayası ile gayba iman kuvvetlenir. *Boş karın şeytana zindan olur. Onun pazarı, dolu karındır. *Hayat; ölümde ve sıkıntıdadır. En güzel sular karanlık mağaralardan doğar. Sayılı ömrü Allah'a verirsen sayısız ve ebedi hayat elde edersin...
FIKIH ÂLİMİ İMAMZÂDE BUHÂRÎ
İmamzâde Buhârî hazretleri Hanefî fıkıh âlimidir. 491'de (m. 1098) Buhara'da doğdu. Ebü'l-Kâsım Gülâbâdî'ye talebe oldu ve fıkıh tahsil etti. Sonra Hâce Yûsuf-i Hemedânî'ye intisab ederek tasavvufta ilerledi. 573 (m.1177)'de vefat etti. Şir'atü'I-İsIâm adlı eseri meşhurdur.
Bu eserinde "Yeme içme adabı" hakkında buyuruyor ki:
Yemeğe başlarken, Allahü teâlâya ibadet etmek, Onun kullarına faydalı olmak, dinimizi, ebedi saadet ve huzur yolunu bütün insanlara yaymak için kuvvet elde etmeye niyet etmelidir.
Yiyip içmenin farzları:
1- Yiyince doymayı, içince kanmayı, Allahü teâlâdan bilmek.
2- Helâlinden yiyip içmek.
3- O yemekten, kuvveti geçinceye dek, Allahü teâlâya kulluk etmek.
4- Eline geçene kanaat etmek.
Sünnetleri:
1- Yiyip içmeye başlarken Besmele çekmek.
2- Yemeğin sonunda (Elhamdülillah) demek.
3- Yemekten önce ve yemekten sonra el yıkamak.
4- Sağ elle yiyip içmek.
5- Kendi önünden yemek.
6- Sağ ayağı dikip, sol ayak üstüne oturmak.
7- Yemeğe tuzla başlayıp tuzla bitirmek. [İlk ve son lokma ekmekle yapılır ve ekmekteki tuza niyet edilirse, bu sünnet yerine getirilmiş olur.]
8- Elle yenebilenleri, üç parmakla yemek.
9- Ekmekle karpuz yerken, ekmeği sağ ele alıp, sonra karpuzu sol elle yemek.
10- Kapta kalanı sıyırıp yemek. [Sonra yemek şartıyla, tabakta, bardakta artık bırakmak caizdir. Resulullah efendimiz, müminin artığını yemeyi severdi.]
11- Elini yıkamadan önce, parmaklarındaki yemek artıklarını yalamak.
12- Yemekten sonra dişleri temizlemek.
Müstehabları:
1- Sofrayı yere kurmak.
2- Elbisesi temiz olarak sofraya oturmak.
3- Arpa ekmeği yemek.
4- Ekmeği elle parçalamak. Ekmek bıçakla kesilebilirse de, bıçakla lokma haline getirilmez. Pişmiş eti bıçakla kesmemeli.
5- Ekmek ufaklarını zayi etmemek.
6- Sirke yemek.
7- Lokmayı küçük almak.
8- Lokmayı iyice çiğnemek.
Mekruhları:
1- Sol eliyle yiyip içmek.
2- Yiyeceği yemeği koklamak.
3- Besmeleyi terk etmek. [Yemek arasında da olsa hatırlayınca Besmele çekmelidir.]
4- Yerken hiç konuşmamak. [Ateşe tapanların âdetidir. Neşeli şeyler konuşmalıdır.]
5- Tuzluğu, tabağı ekmek üstüne koymak, elini, bıçağı ekmeğe silmek. [Bu ekmek yenirse, mekruh olmaz.]
6- Küflü ekmek, kokmuş yemek ve su mekruhtur.
Sual:
Namazda niyet etmek ne demektir?
CEVAP
Namazda niyet etmek demek, o namazın ismini, vaktini, kıbleyi, cemaatle kılıyorsa imama uymayı veya imam olmayı kalbinden geçirmek demektir.
Sual:
Namazda ilk tekbir getirilirken eller kulakta mı olacaktır?
CEVAP
Namaza başlarken, erkekler iki eli kaldırır, baş parmak uçları kulak yumuşağına değer. Avuç içleri kıbleye döndürülür. Eller kulaktan ayrılırken, Allahü ekber demeye başlanır, göbek altına bağlarken bitirilir. Allahü ekber denildikten sonra da eller bağlansa namaz bozulmuş olmaz ise de, bahsettiğimiz tarife uygun yapılması iyi olur.
Sual:
Namaza tekbir getirince mi başlamış oluyoruz, elleri bağlayınca mı?
CEVAP
Ellerin önemi yok, tekbir getirince başlanmış oluyor.
Sual:
Seccadesiz namaz kılınır mı?
CEVAP
Namaz, temiz olan her yerde kılınır. Seccade şart değildir. Toprak üzerinde, hasır üzerinde, kilim üzerinde, temiz olan her şey üzerinde namaz kılınır. Namaz kılacak yer bulunamadığı takdirde ayakkabı ile girilen, fakat necaset görülmeyen odalarda da kılınır.
Sual:
Bir rekat namaz, ne zaman başlar, ne zaman biter?
CEVAP
Birinci rekat, namaza durunca, diğer rekatlar ayağa kalkınca başlar, tekrar ayağa kalkıncaya kadar devam eder. Son rekat ise, selam verinceye kadar devam eder. İki rekattan az namaz olmaz.
Sual:
Zammı sure nedir, uzunluğu ne kadar olmalıdır?
CEVAP
Fatihadan sonra okunan, uzun veya kısa bir sureye yahut üç âyete veya üç âyet miktarına uygun bir âyete zammı sure denir. Üç âyetin miktarı kelime itibarı ile on kelime, harf itibarı ile otuz [30] harf olmalıdır! (Redd-ül Muhtar)
Sorularınız ve görüşleriniz için :
mustafaruzgar22@hotmail.com

Yorum Yazın

Bu Habere Henüz Yorum Yapılmadı. İlk Sen Ol